मित्रांनो तुमचे भारतीय रेल्वेमध्ये सरकारी नोकरी मिळवण्याचे स्वप्न आता सत्यात उतरणार आहे. Railway Recruitment Board ने 311 जागांसाठी भरती जाहीर करून उमेदवारांसाठी यशाचे एक नवीन दालन उघडले आहे. या तीव्र स्पर्धेत बाजी मारायची असेल, तर फक्त मेहनत पुरेशी नाही, तर स्मार्ट नियोजनाची गरज आहे. म्हणूनच, तुमच्या तयारीचा भक्कम पाया रचण्यासाठी RRB Ministerial and Isolated Categories Syllabus 2026 आणि परीक्षेचे बारकावे समजून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. चला तर मग, अभ्यासक्रमाच्या या नकाशाचा वापर करून तुमच्या उज्ज्वल भविष्याकडे पहिले पाऊल टाकूया.
| तपशील (Particulars) | माहिती (Details) |
|---|---|
| संस्थेचे नाव | Railway Recruitment Board (RRB) |
| निवड प्रक्रिया | CBT (लेखी परीक्षा), कौशल्य चाचणी (Skill Test), कागदपत्र पडताळणी |
| परीक्षेचा कालावधी | 90 मिनिटे (1.5 तास) |
| एकूण प्रश्न/गुण | 100 प्रश्न / 100 गुण |
| निगेटिव्ह मार्किंग | 1/3 गुण (प्रत्येक चुकीच्या उत्तरासाठी) |
| अधिकृत वेबसाइट | www.rrbcdg.gov.in |
Exam Pattern 2025 (परीक्षा पद्धत)
| विषय (Subjects) | प्रश्नांची संख्या (No. of Qs) | एकूण गुण (Marks) | कालावधी (Duration) |
|---|---|---|---|
| व्यावसायिक क्षमता (Professional Ability) | 50 | 50 | 90 मिनिटे (120 मिनिटे PwD साठी) |
| सामान्य जागरूकता (General Awareness) | 15 | 15 | |
| सामान्य बुद्धिमत्ता आणि तर्कशक्ती (Reasoning) | 15 | 15 | |
| गणित (Mathematics) | 10 | 10 | |
| सामान्य विज्ञान (General Science) | 10 | 10 | |
| एकूण (Total) | 100 | 100 |
RRB Ministerial and Isolated Categories Syllabus 2025 (सविस्तर)
General Awareness (सामान्य ज्ञान)
हा विभाग तुमचं आजूबाजूच्या घडामोडींविषयीचं ज्ञान तपासतो.
| विषय | अभ्यासक्रम (Topics) |
|---|---|
| चालू घडामोडी (Current Affairs) | राष्ट्रीय व आंतरराष्ट्रीय घडामोडी, क्रीडा बातम्या, महत्त्वाचे दिवस, पुरस्कार व सन्मान, नियुक्त्या, सरकारी योजना, संरक्षण व विज्ञान-तंत्रज्ञान |
| भारतीय इतिहास व संस्कृती | प्राचीन, मध्ययुगीन व आधुनिक इतिहास, भारतीय स्वातंत्र्यलढा, महत्त्वाच्या व्यक्ती, चळवळी, स्वातंत्र्योत्तर भारत |
| भूगोल (Geography) | भारताचा भौगोलिक स्वरूप, पर्वत, नद्या, हवामान, मातीचे प्रकार, जगाचा भूगोल, महत्त्वाच्या संज्ञा |
| भारतीय अर्थव्यवस्था (Economics) | मूलभूत आर्थिक संकल्पना, भारतीय अर्थव्यवस्था, केंद्र व राज्य बजेट, पंचवार्षिक योजना, कृषी व उद्योग |
| भारतीय राज्यघटना व राजकारण (Polity) | भारतीय संविधान, मूलभूत अधिकार व कर्तव्ये, केंद्र व राज्य शासन व्यवस्था, पंचायती राज, सार्वजनिक प्रशासन |
| सामान्य विज्ञान (General Science) | भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, जीवशास्त्र यातील मूलभूत संकल्पना, पर्यावरण व दैनंदिन विज्ञान (10वी स्तरावर) |
General Intelligence & Reasoning
हा विभाग तार्किक विचारशक्ती तपासतो.
| विषय | अभ्यासक्रम (Topics) |
|---|---|
| Analogies (समानता) | शब्दांमधील किंवा संख्यांमधील संबंध ओळखणे, Word Analogy, Number Analogy |
| Classification (वर्गीकरण) | समान गुणधर्मांवर आधारित गट ओळखणे, Odd One Out प्रकारचे प्रश्न |
| Series (मालिका) | संख्या मालिका, अक्षर मालिका, Pattern ओळखणे |
| Coding – Decoding | दिलेल्या कोडचा अर्थ समजून घेणे, शब्द किंवा अक्षरांचे कोड उलगडणे |
| Puzzles (कोडी) | Seating Arrangement, Logical Puzzles, Direction Based Questions |
| Syllogism | All / Some / No प्रकारची तर्कशुद्ध विधानं, Logical Conclusions काढणे |
| Venn Diagram | वेगवेगळ्या घटकांमधील तर्कसंबंध समजून घेणे, आकृतीद्वारे विश्लेषण |
| Data Interpretation | तक्ता, ग्राफ, चार्ट यावर आधारित माहिती समजून प्रश्नांची उत्तरे देणे |
टीप: नियमित सराव केल्यास हा विभाग स्कोअरिंग ठरतो.
General Science (10वी स्तरावर)
- Physics
- Chemistry
- Biology
टीप: NCERT (10वी) पुस्तकांवर फोकस ठेवा.
Mathematics
हा विभाग पूर्णपणे basic गणितावर आधारित असतो.
| विषय | अभ्यासक्रम (Topics) |
|---|---|
| Number System (संख्या पद्धती) | पूर्ण संख्या, नैसर्गिक संख्या, पूर्णांक, भिन्न, दशांश, LCM व HCF |
| Algebra (बीजगणित) | Simplification, Factorization, Linear Equations, सूत्रांचा वापर |
| Geometry (भूमिती) | रेषा, कोन, त्रिकोण, चतुर्भुज, वर्तुळ व त्यांचे मूलभूत गुणधर्म |
| Mensuration (क्षेत्रमिती) | क्षेत्रफळ, परिमिती, घनफळ, विविध आकृत्यांचे मोजमाप |
| Trigonometry (त्रिकोणमिती) | मूलभूत त्रिकोणमितीय गुणोत्तर, त्यांचे उपयोग |
| Ratio & Proportion | गुणोत्तर व प्रमाण, प्रत्यक्ष जीवनातील उपयोग |
| Percentages & Averages | टक्केवारीचे गणित, सरासरी काढणे व उपयोग |
| Profit & Loss | नफा, तोटा, सवलत (Discount) यांवरील मूलभूत प्रश्न |
| Simple & Compound Interest | साधे व चक्रवाढ व्याज, कालावधीवर आधारित गणित |
| Statistics & Probability | Mean, Median, Mode, मूलभूत Probability |
Skill Test (पदानुसार)
CBT पास झाल्यानंतर पुढील Skill Test घेतली जाते.
| पदाचा प्रकार | Skill Test चे नाव | महत्त्वाची माहिती |
|---|---|---|
| Junior Stenographer | Stenography Skill Test | संगणकावर आधारित चाचणी (300 गुण), English/Hindi Steno, Speed: 80 WPM, Error Limit: 10%, Major Error – 1 गुण वजा, Minor Error – 0.5 गुण वजा, Hindi Typing साठी KrutiDev व Mangal Font आवश्यक |
| Junior Hindi Translator | Translation Test | 10 पट उमेदवार शॉर्टलिस्ट, अनुवाद कौशल्य तपासणी, किमान 60% गुण आवश्यक, CBT गुणांपासून स्वतंत्र मूल्यांकन |
| PGT / TGT / PRT | Teacher Skill Test (TST) | Teaching Methodology, Subject Knowledge, वर्गात शिकवण्याची पद्धत, काही टॉपिक जागेवरच देऊन शिकवायला सांगितले जातात |
| Physical Training Instructor (PTI) | Teaching & Performance Test | Physical Training Skills, Demonstration, Teaching Ability, Fitness व Communication Skills |
| Music / Dance Teacher | Performance Test | गायन, वादन किंवा नृत्य सादरीकरण, कलात्मक कौशल्य, तालबद्धता, एकूण परफॉर्मन्सचे मूल्यांकन |
| Assistant Mistress / Art Master | Teaching / Performance Skill Test | विषयज्ञान, अध्यापन कौशल्य, सर्जनशीलता व विद्यार्थ्यांशी संवाद |
टीप: Hindi Typing साठी KrutiDev आणि Mangal Font आवश्यक.
| RRB Ministerial and Isolated Categories Syllabus 2026 PDF | Click here |
महत्त्वाची टिप : येथे दिलेली RRB Ministerial and Isolated Categories 2025 संबंधी माहिती ही विविध अधिकृत नोटिफिकेशन, मागील भरती प्रक्रिया व सार्वजनिक स्त्रोतांवर आधारित आहे.
भरती प्रक्रिया, अभ्यासक्रम, परीक्षा पद्धत किंवा तारखांमध्ये Railway Recruitment Board (RRB) कडून वेळोवेळी बदल होऊ शकतात. त्यामुळे उमेदवारांनी अंतिम व अचूक माहितीसाठी RRB च्या अधिकृत वेबसाइटवरील नोटिफिकेशन अवश्य तपासावे. या माहितीच्या आधारे घेतलेल्या कोणत्याही निर्णयासाठी वेबसाइट / लेखक जबाबदार राहणार नाही.